ΧΟΡΤΙΑΤΗΣ 1201 μ.
( στα χνάρια των παγοποιών )
Κυριακή 23 Δεκεμβρίου 2012
Στην ανατολική πλευρά της Θεσσαλονίκης δεσπόζει η μορφή του άγνωστου για εμάς και μοναχικού Χορτιάτη. Στις πλαγιές του ξεφύτρωσαν και άνθησαν από την αρχαία εποχή οικισμοί, ιερά και μοναστήρια.Περάσαμε την όμορφη Θεσσαλονίκη που φέτος γιορτάζει τα 100 χρόνια της απελευθέρωσης από τον τουρκικό ζυγό και συνεχίζουμε για Πανόραμα – Χορτιάτη.Βρισκόμαστε στο Πανόραμα, το 1914 πρόσφυγες από την Μ. Ασία εγκαταστάθηκαν στην περιοχή. Το πρώτο του όνομα ήταν Αρσακλή.Το 1922 πρόσφυγες κυρίως από την Τραπεζούντα και την Αργυρούπολη ρίζωσαν στον οικισμό.Μετά τον πόλεμο του 1940 και την κατοχή το Αρσακλή έγινε παραθεριστικό κέντρο. Άλλαξε όνομα, μεγάλωσε και έγινε πλούσιο και χλιδάτο προάστιο της Θεσσαλονίκης.Παρόλη την άναρχη δόμηση του είναι ένα από τα πιο όμορφα προάστια της.Εμείς σαν Σύλλογος τα τελευταία 30 χρόνια ανεβαίνουμε πρώτη φορά όπου θα γνωρίσουμε τις ομορφιές που κρύβει.Μπροστά μας ξεπροβάλλει ο ορεινός όγκος του Χορτιάτη. Χώριζε ανέκαθεν την Μυγδονία (σημερινή περιοχή Λαγκαδά) από την κοιλάδα του Ανθεμούντα ( περιοχή Βασιλικών – Θέρμης ). Φθάσαμε στο χωριό Χορτιάτης. Μόλις προσπεράσαμε ερείπια ενός θαυμάσιου ρωμαϊκού υδραγωγείου που τροφοδοτούσε με νερό την Θεσσαλονίκη τα χρόνια εκείνα.Από τους παλιότερους οικισμούς, γνωστό με το προελληνικό θρακικό όνομα ΄΄Κισσός΄΄ γνωστός ακόμη από τα χρόνια του Ηρόδοτου.Σύμφωνα με τον Στράβωνα, ο βασιλιάς της Θράκης Κισσεύς ή ( Κισσής) έχτισε την πρωτεύουσα του, τον Κισσό. Γυναίκα του η Τηλεκλεία κόρη του Ίλου και πατέρας της Θεανώς ή της Εκάβης, που οι δυο γιοι της Κόωνας και Ιφαδάμαντας σκοτώθηκαν από τον Αγαμέμνονα μετά από σκληρή μάχη στον Τρωικό πόλεμο. ( Οι Θράκες ήταν σύμμαχοι των Τρώων στα ομηρικά χρόνια. ).Από εδώ πέρασαν Ρωμαίοι και Βυζαντινοί, Τούρκοι και Γερμανοί.Στις 2 Σεπτεμβρίου 1944 οι Γερμανοί για αντίποινα ( για τον θάνατο ενός λοχία από την Αντίσταση ) έκαψαν το χωριό και εκτέλεσαν 149 κατοίκους. Πολλούς από αυτούς τους έκαψαν ζωντανούς στον φούρνο Γκουραμάνη.
Προετοιμασία για αναχώρηση. Πήραμε το μονοπάτι. Είναι η κλασσική διαδρομή που ενώνει το χωριό με το καταφύγιο του Σ.Ε.Ο. και το μονοπάτι είναι σημαδεμένο με κόκκινα σημάδια.Η διαδρομή είναι ανηφορική χρειάζεται κάποια προσπάθεια για νέους ορειβάτες κυρίως αλλά εμείς είμαστε μαθημένοι στις δυσκολίες.Μόλις αρχίσαμε να πεζοπορούμε στο ανηφορικό μονοπάτι συναντάμε τον ΄΄Φανό ΄΄ την τοποθεσία όπου οι κάτοικοι ανάβουν φωτιά ακριβώς με το ΄΄ Χριστός Ανέστη ΄΄ του Πάσχα για να κάψουν τον Ιούδα.Η ομορφιά μας αποζημιώνει διασχίζοντας το δάσος με τις καστανιές στην αρχή και τις οξιές στη συνέχεια.Συναντάμε τρεις διαφορετικούς τύπους βλάστησης, τα πουρνάρια, τις καστανιές και τέλος τις οξιές.Το δάσος είναι θαυμάσιο σχεδόν κάθε εποχή, την άνοιξη με το φρέσκο πράσινο και τα λουλούδια, το καλοκαίρι με την δροσιά του, το φθινόπωρο με τα κάστανα, τα κιτρινοκόκκινα φύλλα που πέφτουν, τα μανιτάρια και τα κυκλάμινα και τον χειμώνα με το χιόνι και την παγωνιά. Φθάνουμε στην κρύα βρύση και συνεχίζουμε Τώρα συναντάμε το παλιό λιθόστρωτο μονοπάτι που μαρτυρεί την σημασία που είχε ο δρόμος αυτός για τους κατοίκους του Χορτιάτη.Είναι το περίφημο μονοπάτι των παγοποιών. Ανεβαίνοντας ψηλότερα συναντάμε φρέσκο χιόνι όχι πολύ σε ποσότητα.Το λευκό τοπίο μας ταξιδεύει.Τώρα τοπίο πανέμορφο μαγικό, οδοιπορούμε σε ρέμα ανήλιο χαμένο σε πυκνό δάσος οξιάς. Λίγο ψηλότερα συναντάμε τρύπες στο έδαφος που ήταν τα παλιά φυσικά παγοποιεία της περιοχής.Μέχρι την δεκαετία του ΄50 δρόσιζαν την Θεσσαλονίκη το καλοκαίρι με τον πάγο τους.Σε λίγο συναντούμε χωματόδρομο ( δίπλα στη ράχη τσατάλ γκιουλού΄΄ ) που οδηγεί στο καταφύγιο.Μπήκαμε στο καταφύγιο, μας περιμένει φιλόξενο δίπλα στο αναμμένο τζάκι με ζεστά ροφήματα και νόστιμη φασολάδα.Συνεχίζοντας ψηλότερα φθάνουμε σε ένα διάσελο στη θέση ΄΄Βαζούρα΄΄ ή Ακρόπολη.Η θέα από εδώ απεριόριστη κάτω χαμηλά ο Θερμαϊκός κόλπος και η Χαλκιδική. Αφήσαμε πίσω μας το λευκό που ξεχωρίζει την ησυχία του δάσους και πήραμε της δρόμο της επιστροφής, ευχές για καλά Χριστούγεννα.
Για τον Σύλλογο Χιονοδρόμων Ορειβατών Βέροιας
Τσιαμούρας Νικόλαος